Jan van Eyck 15. yüzyılın en iyi ressamlarından biri olarak kabul edilen Flaman asıllı, Kuzey Renösans tarzında ve meşe pano üzerine yağlı boya tekniğinde çalışan bir ressamdı. Hakkında ne yazık ki çok şey bilinmiyor. 1422’de Lahey’de Hollanda kontunun saray ressamı olarak çalışmaya başladığında adı duyuluyor.
Jan van Eyck ve Arnolfini’nin Evlenmesi
En ünlü resmi de Arnolfini’nin Evlenmesi’dir. Bu resimde kilise ve soylular dışında bir konu işlenmesinin yanı sıra (Arnolfini’nin bir tüccar olduğu konusunda iddialar var) ressam, resme imzasını da eklemiştir. Resmin 1434 yılında yapıldığını düşünürsek, o zamanlar için bu bir ilkti. Kilise, ressamların resimlerine imzalarını koymalarından pek hoşlanmıyordu. (Tek yaratıcı Tanrı’dır mantığı ile ressamlar da resimlerine imza atmıyorlardı) Kilise işte ne diyeceksiniz… Bu durumu kırması açısından Eyck, şanını aldı yürüttü. Bu resim aracılığıyla dikkatleri kendine çekti ve tek yaratıcıyı da umursamadı. Bu açıdan Jan van Eyck’in bir devrim yaptığını söyleyebiliriz.
Arnolfini’nin Evlenmesi‘nin bu kadar önemli olmasını bir nedeni de resmin dinle ilgili olmaması. O zamanlar sürekli dinle ilgili yapılan resimler olduğundan bu resim hemen aralarından ayrışıyor. Diğer önemli noktası da oldukça gerçekçi bir şekilde resmedilmesi. Bu zamana kadar resimdekilerin hangi Arnolfini olduğu konusunda da bir anlaşmaya varılamamış.
Resimde, aynanın üzerinde görülebilen şahane yazı, Jan van Eyck’in imzası. Tam olarak şöyle yazıyor: “Johannes de eyck fuit hic 1434” (“Jan van Eyck buradaydı 1434”). “Bu nasıl evlilik, kadın zaten hamile!” demeyin lütfen. O zamanlarda kadınların kıyafetleri kat kat olurmuş, bacak ısıtıcısı diye birşey varmış. O yüzden zavallı kadınlar hamile gibi böyle gezinirlermiş ve hatta yürüyebilmek için elbiselerini kaldırmaları gerekiyormuş. Köpek de evlilikteki sadakati ya da çocuk özlemini temsil ediyordur muhtemelen. Özellikle tüylerindeki gerçekçiliğe dikkat etmenizi öneririm. Avizede de sadece tek bir mumun yandığını görebilirsiniz. Bu konu hakkında birçok spekülasyon var. Ya Tanrı’nın ışığı ya da sadece yanan bir mumu gösteriyor. Rsimdeki insanların da oldukça varlıklı insanlar olduğu belirtiliyor. Evdeki süs eşyaları ve giydikleri kıyafetler o zamana göre oldukça pahalı eşyalarmış. Tüm bu ıvır zıvırın dışında, resimdeki gerçeklik, ayrıntılar, ışık, renkler, yani duygulara hitap eden her şey olağanüstü. Avizenin ve köpeğin ne kadar ayrıntılı ve hoş resmedildiğine dikkat edin. Keyifle!
