The Tale of Genji Sei Shonagon’un Yastıkname’sini okuduktan sonra bayıla bayıla okuyacağımı düşündüğüm bir kitaptı. Gelin görün ki Sei Shonagon’u okuduğum gibi okuyamadım The Tale of Genji’yi. Bunun sebeplerinden biri kitabı İngilizce okumam (henüz dilimize çevrilmemiş), ikincisi ise bu kitabın biraz fazla bilgi birikimi istemesi ve bölük pörçük oluşu. Tamam, bin yıl önce yazılmış bir kitabı zaten akıcılığı için okumaz insan ama yine de Yastıkname nasıl akıp gitmişti onu düşünürken buldum kendimi hep. Önerim, kitabı okyacaksanız dilimize çevrilmesini beklemeniz. Gerçi kaç yıl sürer bilemiyorum çünkü yaklaşık 1300 sayfa. Bir de tabi İngilizce’de bile dört beş farklı çevirisi var. Modern Japonca’ya çevirisini Tanizaki yapmış ve İngilizce’ye de ilk kez 1920lerde çevrilmiş. Anlayacağınız hiç kolay bir kitap değil bu.
View this post on Instagram
The Tale of Genji ve 11. yy Japonyası
The Tale of Genji 11. yüzyılın başlarında bir nedime olan Murasaki Shikibu tarafından uzun yıllar boyunca yazılmış bir kitap. İlk roman olduğu iddiasının yanında yazılan ilk klasik roman unvanını taşıyor. Heian döneminin şaşasını ve kadın erkek ilişkilerini mükemmel bir şekilde anlatıyor. Kur yapma sanatı bu dönemde Japonya’nın en önemli uğraşlarından biriymiş. Yazacağınız mektupların özeni, şiirlerin inceliği, bu mektupların ulaştırılma şekli gibi tüm ayrıntılar dikkatle ayarlanıyormuş. Elbette bunlar tamamen saray hayatının incelikleri. Onca lüks, rahat ve bollukta insanın kendini bu tür ince detaylara boğması çok doğal. Bir de tabi, kadın ve erkeklerin birbirlerini bir paravan arkasında görmesi (ya da görememesi) işleri biraz daha inceliğe sürüklüyor.
The Tale of Genji Türkçe okusam belki daha çok seveceğim ve bayıla bayıla okuyacağım bir kitap olacaktı. Böyle diyorum çünkü bazı bölümleri okurken kendimi tamamen kitaba kaptırdığımı ve bazılarını okurken de sözlükte kelime arandığımı ve çoğu zaman da çevirmenin nasıl bir cümleyle uğraştığını düşündüğümü fark ettim. Yine de, kitapta insanı büyüleyen bir şeyler var. Yani sadece bin yıl öncesinde yazılmış olması değil de, insan ilişkileri ve psikolojisinin yanında o dönemin Japonyasını okumak, politik güçlerin nasıl çalıştığını görmek çok ilginç bir deneyim. Bir de Genji birçok sorunu olan bir kahraman, yani tahmin edemeyeceğiniz kadar gerçek bir karakter. Kitap boyunca kadınları nasıl elde ettiğini, ne oyunlar oynadığını okudum ancak bir yerden sonra fark ettim ki kitapta ana odak tamamen kadınlar.
Gördüğünüz gibi bu kitap üzerine yazmak benim haddimi aşıyor. Elimden geldiğince kitaptan aldıklarımı yazmanın ötesine geçemedim ve çok eksik hissediyorum. Kitapla ilgili biraz daha fazlasını öğrenmek isterseniz güzelim internet aleminden faydalanın derim, müthiş makaleler var. Ben en çok Ian Buruma‘nın New Yorker‘daki makalesini beğendim. Keyifle!

Kitabın tanıtım yazısı aşağıda,birçok farklı baskını ve dijital kopyalarını da burada bulabilirsiniz: The Tale of Genji – Murasaki Shikibu
An abridged edition of the world’s first novel, in a translation that is “likely to be the definitive edition . . . for many years to come” (The Wall Street Journal)
A Penguin Classic
Written in the eleventh century, this exquisite portrait of courtly life in medieval Japan is widely celebrated as the world’s first novel—and is certainly one of its finest. Genji, the Shining Prince, is the son of an emperor. He is a passionate character whose tempestuous nature, family circumstances, love affairs, alliances, and shifting political fortunes form the core of this magnificent epic.
Royall Tyler’s superior translation is detailed, poetic, and superbly true to the Japanese original while allowing the modern reader to appreciate it as a contemporary treasure. In this deftly abridged edition, Tyler focuses on the early chapters, which vividly evoke Genji as a young man and leave him at his first moment of triumph. This edition also includes detailed notes, glossaries, character lists, and chronologies.
Bu kitap Japon Edebiyatı – Bir Ülkeyi Kitaplardan Tanımak projesi kitaplarından biri. Siz de Japon edebiyatı ile daha fazla haşır neşir olmak isterseniz beklerim!