Gecede Leyla Erbil’in okuduğum ilk kitabı oldu. Kitabı metroda okumaya başladım. İlk öykü Vapur beni öyle etkiledi ki durağımı kaçıracaktım az daha. Ne denli mutlu olduğumu tahmin etmişsinizdir.
Gecede Türk kadın yazarların ne kadar enfes yazarlar olduğunu hatırlattı bana. (Elbette hepsi değil ama siz zaten anlarsınız kimlerden bahsettiğimi.) En son Tomris Uyar’ın Yaza Yolculuk adlı öykü kitabını okuduğumda böyle hissetmiştim. Bu aşinalık hem içimi yakıyor hem de beni olgunlaştırıyor. Başka hiçbir yazarda bulamadıklarımı buluyorum kadın yazarlarımızda. Gecede de bir istisna olmadı.
Gecede ve üslup
Leyla Erbil’in alışılmadık bir üslubu var. Bazı öyküleri üslubundan dolayı ışıklar saçıyor, okuru peşinden sürüklüyor. Ayna adlı çok kısa öykü kitaptaki en güzel örneği kanımca. Ancak beni her şeyiyle büyüleyen öykü Çekmece oldu. O kadar yalın, o kadar dürüst… Bittiğinde ismi üzerine düşündürüp hüzünlendiren, üzerinden çokça zaman geçse de akılda kalanlardan. Daha önce okumadıysanız mutlaka okuyun derim, çok seveceksiniz.
İş Bankası Kültür Yayınları’ndan çıkan kitabın tanıtım yazısı aşağıda, almak için de buraya: Gecede – Leyla Erbil
Leylâ Erbil’in öykülerinin ve romanlarının odağında hep bir kabus çekirdeği vardır. Bu çekirdek, okurlarının korkularını da kışkırtır. Korku ve kabusu besleyen ise yaşamda ve edebiyatta kadınların kurcalaması değil değinmesi bile yasaklanmış konu ve sorunların incelenmesidir.
Leylâ Erbil, birçok söyleşisinde “insanın yaralı, sakatlanmış doğduğuna sevgiye, sevecenliğe muhtaç olduğuna” değindi. Ancak yazarken “insanlığın her an şaha kalkabilecek kötülük tohumlarıyla donanmış olduğunu” da görmezden gelmedi. Onun insanı yansıtma yöntemi daha çok “delilik görünümlü bir yelpazede” yer aldı, öykü ve romanlarındaki deliye “gerçekleri” söyletti.
Onun anlatılarındaki kadınlar da erkekler kadar güçlü ve kararlıdır: “Ben yetişirken Cumhuriyet kadınlarını da erkeklerini de hep güçlü, özgüvenli, onurlu mücadeleleri içinde seyrettim; Cumhuriyetin kazanımlarından yola çıkmış, onlardan geri dönmeme iradesi gelişmiş insanlardı. Bunların ille de okumuş diplomalılar, akademisyenler olması da gerekmez, aralarında [‘Tanrı’nın] Zarife[si], ‘Bunak’ın anne figürü , ‘Cüce’nin Hatçablası vb… gibi cahil sayılabilecekler de vardır. Zarife ise Almanya’ya göçen ilk kuşaktan bir adamın karısıdır ve ailesini kurtarma mücadelesi sonunda deliren bir karakterdir”.
Gecede yayınlandığı yıldaki özelliğini, önemi her gün biraz daha artarak koruyor.
Sennur Sezer
Bu kitap Kitaplık Kedisi Reading Challenge 2019 kitaplarından biri. Siz de katılın, 2019 boyunca birbirinden enfes kadın yazarları keşfedip, onların büyüsüne kapılın. Kitaplığınızda daha çok kadın yazara yer açmanın vakti geldi!
