Ayvali – Ayvalık usta yazar, çizer, karikatürist Soloup’un nefis bir anlatımla yazıp çizdiği gerçekten müthiş bir grafik roman. Midilli’den Ayvalık’a yaptığı günübirlik bir geziden yol alarak yazdığı bu kitap Yunanistan’da 2015 yılı En İyi Çizgi Roman ve En İyi Senaryo ödüllünü aldı ve Fransa’da yılın en iyi çıkış yapan yabancı çizgi romanı olarak anılıyor. Grafik roman seven sevmeyen herkesin bayılarak okuyacağını düşündüğüm bir eser çıkmış ortaya.
Ayvalık, gençliğimin yazlarının geçtiği bir yer olması açısından benim için çok önemli. Orada o kadar çok anım var ki… Ama en çok da Ayvalık denince aklıma hemen Rum evleri gelir. Ah o güzelim Rum evleri… Ayvalık’ı Ayvalık yapan dar sokaklar, estetiğiyle gözlerinizi ayıramayacağınız evler, denizden gelen rüzgarın ta iç sokaklara kadar ulaşılabilmesine olanak sağlayan kent mimarisi; işte bunların hepsi bize komşularımız Rumlar’dan kalma. Soloup’un Midilli’den Ayvalık’a gelip kendini evinde gibi hissetmesi tam da bu yüzden çok normal. Perşembe günleri Ayvalık’ta pazar kurulur. Midilli’den alışverişe gelir insanlar. Sokaklarda Rumca duyarsınız bol bol. Herkes herkese gülümser, alan memnun satan memnun, alışverişten sonra kahveler içilir, herkes evine döner. Elbette iade-i ziyaret de yaparız, Ayvalık’tan Midilli’ye günübirlik turlar dolar taşar. Yenilen içilen birdir, şarkılar türküler benzerdir… Kendinizi hiçbir millete bu kadar yakın hissedemezsiniz. Soloup buram buram barış ve dostluk kokan bu grafik romanında sizi geçmişte yaşananlara götürecek, mübadele zamanını anlatacak. Sonra günümüze gelip Cunda’da Türk bir aileyle sohbet edecek. Onların kahkahasına, muhabbetlerine ortak edecek sizi.
Bu kitabı alın, Ayvalık’a giderken yolda okuyun, devamını Taş Kahve’de okumaya devam edin. Sonra oturduğunuz yerden Midilli’yi izleyin uzun uzun. Hatta belki siz de günübirlik bir tura katılır, kitabı Midilli’de bitiriverirsiniz. Hayran kalacaksınız. Keyifle ve mutlaka!
Yazarla yapılan kitap ve Türkçe çeviriyle ilgili söyleşiyi şuradan okuyabilirsiniz: İki memleketli grafik roman ‘Ayvali – Ayvalık’, Ege’nin iki yakasını buluşturuyor
İstos Yayınları KomiKosmos dizisinden çıkan kitabın tanıtım yazısı aşağıda, almak için de buraya: Ayvali – Ayvalık, Soloup
Yunanistan’da 2015 yılı En İyi Çizgi roman ve En İyi Senaryo ödüllü, Fransa’da yılın en iyi çıkış yapan yabancı çizgi romanı sayılan, çizgi ve karikatür üstadı Soloúp’un başyapıt niteliğindeki 448 sayfalık eseri Ayvali-Ayvalık Fransızcadan sonra ilk kez Türkçede yayımlanıyor.
Ayvali – Ayvalık grafik romanı, Ayvalık kökenli, üç ayrı kuşaktan dört önemli yazarın yaşanmış hikâyelerini, günümüzde gerçekleşen, Midilli ile Ayvalık arasındaki günübirlik bir gemi yolculuğu kurgusu içinde harmanlıyor. Ege’nin iki yakasındaki halkların zulüm, göç, acı ve hasretle ortaklaşan tarihine, taraf tutmadan gerçekçi bir bakış sunan Ayvali-Ayvalık, okuyucuyu sinematografik bir zaman yolculuğuna çıkarıyor.
Yazar ve Çizer Soloúp’un tabiriyle “hatırlamaya” dair bir grafik roman olan Ayvali – Ayvalık, bugün hâlâ Midilli ile Ayvalık arasındaki dar boğazda, Ege’nin iki yakasında yiten insan hayatlarına, 100 yıllık bitmeyen göçmenliğe bir bakış sunuyor.
Kitabın genel hikâyesi ise şöyle:
Osmanlı dönemi Ayvalık’ını ve Ege’de gündelik hayatı ve kişileri en iyi tasvir eden yazar ve ikonograf olan Fotis Kondoğlu’nun anlatısıyla başlayan yolculuk, Amele Taburları sürgününden sağ kurtulmayı başarmış az sayıda Rumdan biri olan Ayvalıklı öykücü İlias Venezis’in 1922 yılı anlatısıyla devam ediyor. Daha sonra Agapi Venezi-Molivyati aynı dönemi kadın bakış açısıyla ve bir Türk subayıyla yaşadığı çarpıcı günlerin gücüyle anlatıyor; çağdaş Ayvalık’ın sayılı yazarlarından Ahmet Yorulmaz ise Giritli Hasan’ın hikâyesinde, Balkan Savaşları’ndan Nüfus Mübadelesi’ne uzanan yıllar boyunca Girit Türklerinin maruz kaldığı baskı ve cinayetleri yalınlıkla aktarıyor. Çizer ve anlatıcımız Soloúp ise tüm bu hikâyeleri, “vatan”ını bulma sorusuyla kendi çıktığı arayış ve yine kendisi gibi bir mübadil torunu olan Mehmet’le yaşadığı karşılaşmanın içine yerleştiriyor.
